Kurumlar Vergisi İlişkili Kişi
Transfer fiyatlandırması (TF) yoluyla örtülü kazanç dağıtımı, 5520 sayılı (yeni) Kurumlar Vergisi Kanunu’nun (KVK) 11/1-c ve 13. maddelerinde düzenlenmiştir. Buna göre, TF yoluyla örtülü olarak dağıtılan kazanç, kurum kazancının tespitinde kanunen kabul edilmeyen gider niteliğindedir. Kanun koyucu, bir yandan mükellefin beyanını esas alırken, diğer yandan vergilendirmenin gerçek amacına ulaşması ve doğru uygulanabilmesi için vergi güvenliğini sağlamaya yönelik çeşitli mekanizmalar öngörür. Bunlar, mükellefin gerçek durumuna uygun beyanda bulunmasını sağlamaya yönelir. TF yoluyla örtülü kazanç dağıtımı da bu nitelikteki düzenlemelerden biridir.
Transfer fiyatlandırması yoluyla örtülü kazanç dağıtımı
MADDE 13– (1) Kurumlar, ilişkili kişilerle emsallere uygunluk ilkesine aykırı olarak tespit ettikleri bedel veya fiyat üzerinden mal veya hizmet alım ya da satımında bulunursa, kazanç tamamen veya kısmen transfer fiyatlandırması yoluyla örtülü olarak dağıtılmış sayılır. Alım, satım, imalat ve inşaat işlemleri, kiralama ve kiraya verme işlemleri, ödünç para alınması ve verilmesi, ikramiye, ücret ve benzeri ödemeleri gerektiren işlemler her hal ve şartta mal veya hizmet alım ya da satımı olarak değerlendirilir.
Burada; Kısaca daha az vergi ödemeye çalışan şirketlere karşı devletin aldığı bir önlemle karşı karşıya olduğumuzu söylemek isteriz. Kanunen kabul edilmeyen gider olarak sayılması için üç şart gerekiyor:
1)İşlemin ilişkili kişi ile gerçekleşmiş olması
Bir işletme için ilişkili kişi:
- İşletmenin kendi ortakları,
- İşletmenin veya ortaklarının ilgili bulunduğu gerçek kişi veya işletmeler,
- İşletmelerin veya ortaklarının idaresi, denetimi veya sermayesi bakımından doğrudan veya dolaylı olarak bağlı bulunduğu gerçek kişi veya işletmeler,
- İşletmelerin veya ortaklarının idaresi, denetimi veya sermayesi bakımından nüfuzu altında bulundurduğu gerçek kişi veya işletmeler,
- Ortakların eşleri,
- Ortakların veya eşlerinin üstsoy ve altsoyu, üçüncü derece dâhil yansoy hısımları ve kayın hısımlarıdır.
2)Mal ve hizmet alımı
3)Emsallere uygunluk ilkesine aykırı fiyatlandırma
SONUÇ: Kurum (işletme) ile ilişkili kişiler arasında mal ve hizmet alışverişinde muvazaa tespit edilirse ciddi vergi cezaları ile karşılaşılır. Kanun ile örtülü kazanç önlenmeye çalışılmıştır. İlişkili kişiler kendi insiyatiflerine göre kar marjı belirleyemez, piyasa fiyatlandırmasına uymak durumundadır. Bu hususta kurulacak yeni şirketin diğer şirketlerle ilişkili kişi konumunda değerlendirileceğini hatırlatmak isteriz. Ayrıca konu hakkında mali müşavirlerden destek alınması gerektiği kanaatindeyiz.
Saygılarımızla,
ATLI HUKUK
Av. V. Alper ATLI